Połączenie pięknego pisma z pędzlem i płótnem tworzy wyjątkową sztukę zwaną kaligrafią. Pomimo tego, że język chiński istnieje od ponad trzech tysięcy lat, kaligrafia chińska rozwinęła się stosunkowo późno. To ona była inspiracją do powstania kaligrafii koreańskiej, japońskiej czy mongolskiej.
Jak się przygotować?
Aby rozpocząć swoją przygodę z kaligrafią, należy zaopatrzyć się w odpowiednie przybory. Są to tak zwane cztery skarby gabinetu: pędzel, tusz, papier oraz kamień.
Papier
Podstawą, na której tworzy się sztukę kaligraficzną, jest papier. W czasach, gdy kaligrafia nie była jeszcze tak rozwinięta, w użyciu był również jedwab. Jednak ze względu na późniejszą masowość tego procesu zrezygnowano z używania jedwabiu ze względu na koszty. Papier musi mieć odpowiednią chłonność. Używany przez Chińczyków papier jest bardzo cienki i półprzezroczysty – podobny do pergaminu, jednak bardziej chłonny.
Tusz
Aby tworzyć kaligraficzne dzieła potrzebny nam będzie odpowiedni tusz. Kiedyś była to sadza, którą formowano w kształt walca. Następnie była ona rozkruszana i rozcierana z wodą do uzyskania odpowiedniej konsystencji. Obecnie tusze do kaligrafii sprzedaję się w butelkach. Ciekawostką jest, że tusz do kaligrafii nie blaknie z czasem. W przeciwieństwie do papieru.
Kamień do tuszu
Kolejnym niezbędnym kaligraficznym przyborem jest kamień do tuszu. To właśnie na nim rozciera się tusz z wodą. Mogłoby się wydawać, że obecnie kamień nie jest potrzebny. Jednak wciąż istnieją osoby, które do kaligrafii używają tuszu w formie stałej. Poza tym kamienie są bardzo cenione, dlatego cenniejsze z nich są pielęgnowane przez swoich właścicieli. Obecnie naczynka wykonują z plastiku.
Pędzel
Ostatnim z podstawowych przyrządów do kaligrafii jest pędzel. Trzon wykonany najczęściej z bambusa, a włosie ma pochodzenie zwierzęce. Największe i najbardziej cenione dzieła wykonuje się pędzlem, chociaż akceptuje się również prace wykonane piórem.
Jakie mamy style?
Kaligrafia chińska charakteryzuje się kilkoma stylami. Zależą one od zaokrąglenia linii w piśmie, zamaszystości i abstrakcyjności uproszczeń. Obecnie możemy wyróżnić cztery style kaligraficzne.
Lishu (隶书)
Jest to pismo kancelaryjne, które obecnie używa się jako styl archaiczny. Jednak to właśnie on dał początek kolejnym stylom kaligraficznym.
Caoshu (草书)
Pismo trawiaste to kolejny rodzaj kaligrafii chińskiej. Charakteryzujące są dla niego szybkie ruchy pędzla, dzięki czemu uważane jest za styl ekonomiczny. Znaki łączą się w jeden z pominięciem kilku kresek.
Xingshu (行书)
Pomiędzy dwoma pierwszymi stylami stoi pismo bieżące. Znaki są czytelne w przeciwieństwie do pisma trawiastego, pomimo tego, że również są łączone. Charakteryzuje je jednak dbałość o regularną formę.
Kaishu (楷书)
Pismo wzorcowe, jak sama nazwa wskazuje, jest to najdokładniejszy styl, z wyznaczonymi kreskami i kropkami, bez łączenia. Dlatego najbardziej przypomina pierwotne pismo kancelaryjne. Obecnie używa się go do pism urzędowych.
Jak się zabrać do kaligrafii?
Znacie już potrzebne przyrządy i style kaligrafii, więc czas poznać szczegóły procesu tworzenia sztuki kaligrafii.
Pozycja
Kaligrafię tworzy się w pozycji stojącej lub siedzącej. Gdy siedzimy, ważne jest ustabilizować naszą pozycję. Należy ciężar przenieść lekko do przodu i siedzieć z wyprostowanym kręgosłupem. Gdy stoimy, nie możemy być napięci, jednak pozostałe aspekty postury powinny być podobne do pozycji siedzącej. Mistrzowie do nienagannej pozycji ciała dochodzą nawet kilka lat!
Trzymanie pędzla
Pisząc znaki, powinniśmy trzymać pędzel prostopadle do papieru. Nadgarstek nie powinien być sztywny, a pędzel trzymany lekko przy pomocy trzech palców.
Przygotowanie mentalne
Relaks i koncentracja to podstawa w tworzeniu kaligrafii. Uspokojenie myśli i skupienie się w stu procentach na pisaniu stanowi fundament sukcesu. Dzięki wewnętrznemu spokojowi możemy zapanować nad swoim oddechem, co będzie skutkowało pięknymi znakami i odpowiednim pismem.
Praktyka
Jeśli chcecie dojść do perfekcji w kaligrafii, nie obędzie się bez odpowiedniej praktyki. Tysiące godzin spędzonych na ćwiczeniu pisma i wytrwałość z pewnością doprowadzą Was do sukcesu. Najwięksi artyści spędzają połowę swojego życia na doskonaleniu swoich umiejętności!
Bibiografia: